Фото: Евгений Cорочин / Gazeta
Нима ўқиймиз?
Болалар ёзувчиси Мадина Мўминова тавсия қилади
Gazeta ва Yandex Books биргаликда жамоат арбоблари ва адибларнинг китоб жавонларига назар ташлайди. Бу сафар болалар ёзувчиси Мадина Мўминова ўзи учун қадрли уч асар, болаларда китобга меҳр уйғотишга доир маслаҳатлари ва Ўзбекистондаги китобхонлик маданияти ҳақидаги фикрлари билан ўртоқлашди.
Gazeta ва Yandex Books биргаликда жамоат арбоблари ва адибларнинг китоб жавонларига назар ташлайди. Бу сафар болалар ёзувчиси Мадина Мўминова ўзи учун қадрли уч асар, болаларда китобга меҳр уйғотишга доир маслаҳатлари ва Ўзбекистондаги китобхонлик маданияти ҳақидаги фикрлари билан ўртоқлашди.
«Нима ўқиймиз?» лойиҳаси китобхонлик маданиятини янада оммавийлаштириш мақсадида бошланган. Биз бу лойиҳада китоб жавонлари олдида олимлар, ёзувчилар, шоирлар, таржимонлар, журналистлар ва жамоат фаоллари билан уларнинг назарида ўқиш шарт бўлган китоблар ва умуман адабиёт ҳақида суҳбатлашамиз.
Мутолаа — ҳаётнинг ажралмас қисми
Мутолаа мен учун ҳаётнинг мутлақо зарур қисми. Доим ўзига хос «китоб ўқишга чанқоқлик»ни ҳис қиламан. Мен учун айнан бадиий ахборотни узлуксиз олиш муҳим.
Китоб ўқишни ҳар сафар янги оламга саёҳат қилиш имкони борлиги учун ҳам яхши кўраман: кимнингдир ҳаёти билан яшайсан, синовлардан ўтасан, бошқа одамларнинг тақдирини кўрасан. Буларнинг бари дунёқараш ва фикрлашни ғоят кенгайтиради — тор доирада фикрлашдан воз кечиб, вазиятга кенгроқ нигоҳ билан қарай бошлайсан.
Ўзим ҳам ёзаман ва кўп бадиий адабиёт ўқийман. У менинг ҳиссиётларим ва ички ҳолатим учун озиқа. Ёзувчиларнинг услуби ва маҳоратидан — сўзларни қўллаши, ички ҳолатга таъсири, қалбингни ларзага солишидан чексиз завқ оламан.
Агар иш билан жуда банд бўлсам ва одатдагидек ўқий олмасам, масалан, овқат тайёрлаётганимда ёки уй ишларини бажараётганимда, аудиокитоблар тинглайман.
Мен ҳеч қачон бир вақтнинг ўзида фақат битта китобни ўқимайман. Бадиий адабиёт билан бир қаторда, албатта касбга доир адабиётлар ва шахсий ривожланишга оид китобларни ҳам ўқиб бораман. Масалан, Жоди Арчер ва Мэтю Жокерснинг «Бестселлер коди» каби асарлар, уларда айрим китоблар нима учун бестселлерга айланиши батафсил таҳлил қилинади. Бу муваффақият механизмлари ва ижодий жараённи тушунишга ёрдам берадиган, тадқиқот асосидаги нобадиий адабиёт.
Китоб ўқишни ҳар сафар янги оламга саёҳат қилиш имкони борлиги учун ҳам яхши кўраман: кимнингдир ҳаёти билан яшайсан, синовлардан ўтасан, бошқа одамларнинг тақдирини кўрасан. Буларнинг бари дунёқараш ва фикрлашни ғоят кенгайтиради — тор доирада фикрлашдан воз кечиб, вазиятга кенгроқ нигоҳ билан қарай бошлайсан.
Ўзим ҳам ёзаман ва кўп бадиий адабиёт ўқийман. У менинг ҳиссиётларим ва ички ҳолатим учун озиқа. Ёзувчиларнинг услуби ва маҳоратидан — сўзларни қўллаши, ички ҳолатга таъсири, қалбингни ларзага солишидан чексиз завқ оламан.
Агар иш билан жуда банд бўлсам ва одатдагидек ўқий олмасам, масалан, овқат тайёрлаётганимда ёки уй ишларини бажараётганимда, аудиокитоблар тинглайман.
Мен ҳеч қачон бир вақтнинг ўзида фақат битта китобни ўқимайман. Бадиий адабиёт билан бир қаторда, албатта касбга доир адабиётлар ва шахсий ривожланишга оид китобларни ҳам ўқиб бораман. Масалан, Жоди Арчер ва Мэтю Жокерснинг «Бестселлер коди» каби асарлар, уларда айрим китоблар нима учун бестселлерга айланиши батафсил таҳлил қилинади. Бу муваффақият механизмлари ва ижодий жараённи тушунишга ёрдам берадиган, тадқиқот асосидаги нобадиий адабиёт.
Бошқа одамларнинг ҳаёт йўли, қарорлари ва хатоларини ўрганиш менга қизиқ — бу ҳар доим фойдали ва илҳомлантирадиган жараён. Бадиий китоблар билан биргаликда бундай ёндашув дунёқарашни кенгайтириш, қадриятларни шакллантириш ва тафаккурни ўстиришга ёрдам беради. Мен учун мутолаа бир вақтнинг ўзида завқ, ўрганиш ва узлуксиз ривожланишдир.
Ишончим комилки, китобхон инсонлар бошқалардан фарқ қилади. Миямизга «жойлаштирган» ҳар бир нарса бизни шакллантиради. Мия ҳам мушаклар каби доимий ишлаши лозим. Ўқиш, фикрлаш, воқеалар ривожини олдиндан сезишга уриниш, ҳамма нарса нимага олиб келишини англаш — буларнинг барчаси узлуксиз ақлий машқ.
Бундай одамлар, назаримда, кундалик ташвишлар ва оддийликдан осон қоча билади, юқорироқ туради. Уларнинг дунёқараши кенгроқ, қарор қабул қилиши осонроқ, мослашувчан ва терандир. Улар билан суҳбатлашишга ҳар доим мавзу топа оласан.
Ишончим комилки, китобхон инсонлар бошқалардан фарқ қилади. Миямизга «жойлаштирган» ҳар бир нарса бизни шакллантиради. Мия ҳам мушаклар каби доимий ишлаши лозим. Ўқиш, фикрлаш, воқеалар ривожини олдиндан сезишга уриниш, ҳамма нарса нимага олиб келишини англаш — буларнинг барчаси узлуксиз ақлий машқ.
Бундай одамлар, назаримда, кундалик ташвишлар ва оддийликдан осон қоча билади, юқорироқ туради. Уларнинг дунёқараши кенгроқ, қарор қабул қилиши осонроқ, мослашувчан ва терандир. Улар билан суҳбатлашишга ҳар доим мавзу топа оласан.
«Йўқотилган маърифат»
Стивен Фредерик Старр
Мен тавсия этмоқчи бўлган ва жуда муҳим деб ҳисоблайдиган биринчи китоб — машҳур маданиятшунос, тарихчи ва Европа тадқиқотчиси Стивен Фредерик Старрнинг «Йўқотилган маърифат» асаридир. Унда муаллиф Шарқ, яъни ҳозирги Ўзбекистон, Қозоғистон, Тожикистон, Қирғизистон ва минтақамиздаги бошқа мамлакатлар қай даражада илм-фан, санъат ва маърифат бешиги бўлгани ҳақида сўз юритади.
Старр бизнинг заминимизда араб истилосидан то Амир Темур салтанати давригача қанчадан-қанча буюк шахслар яшагани ва уларсиз, масалан, жаҳон илм-фан тарихини тасаввур қилиб бўлмаслиги ҳақида ҳикоя қилади.
Старр бизнинг заминимизда араб истилосидан то Амир Темур салтанати давригача қанчадан-қанча буюк шахслар яшагани ва уларсиз, масалан, жаҳон илм-фан тарихини тасаввур қилиб бўлмаслиги ҳақида ҳикоя қилади.
Масалан, бу китобда муаллиф қомусий олим ва тадқиқотчи ал-Беруний Христофор Колумбдан анча аввал Американинг мавжудлигини англагани ва ўз кашфиётларининг чуқурлиги билан Европани лол қолдирганини ёзади.
Бу ерда муаллиф, шунингдек, олти аср давомида Европа олимлари таяниб келган асосий тиббий асар — Ибн Синонинг «Тиб қонунлари» ҳақида ҳам тўхталади.
Мен учун бу китоб тарихий ва маданий ғурур туйғусини қайта уйғота олиши билан жуда муҳим аҳамиятга эга.
Ўйлайманки, ҳар бир китобхон ушбу асардан биз яшаётган замин ҳақида жуда кўп қизиқарли, ҳайратланарли ва жозибали маълумотларни топиши мумкин.
Бу ерда муаллиф, шунингдек, олти аср давомида Европа олимлари таяниб келган асосий тиббий асар — Ибн Синонинг «Тиб қонунлари» ҳақида ҳам тўхталади.
Мен учун бу китоб тарихий ва маданий ғурур туйғусини қайта уйғота олиши билан жуда муҳим аҳамиятга эга.
Ўйлайманки, ҳар бир китобхон ушбу асардан биз яшаётган замин ҳақида жуда кўп қизиқарли, ҳайратланарли ва жозибали маълумотларни топиши мумкин.
«Ареццо майдонидаги тўтиқуш»
Эрик Эммануэль Шмитт
Мен севиб ўқийдиган барча адиблар орасида энг суюклиси француз ёзувчиси ва драматурги Эрик-Эммануэл Шмиттдир. Унинг барча асарларини ғоят қизиқарли деб биламан. У гўё нозик тўр тўқиётгандек ёзади.
Кўпчилик уни болалар учун мўлжалланган «Оскар ва Пушти хоним» туркумидан билади — бу учта роман, фикримча, болалар учун ҳам, катталар учун ҳам бирдек муҳим ва қизиқарли.
Ареццо майдони — Брюсселдаги турар жой бинолари ва маҳаллалар билан ўралган катта хиёбон. Воқеа оддий кунларнинг бирида бу майдон аҳолиси сариқ хатжилдларни олиши билан бошланади. Конверт ичида фақат бир жумла ёзилган: «Шунчаки сени яхши кўришимни билиб қўй». Бу хабар уни олган ҳар бир инсоннинг ҳаётини аста-секин ўзгартиради.
Кўпчилик уни болалар учун мўлжалланган «Оскар ва Пушти хоним» туркумидан билади — бу учта роман, фикримча, болалар учун ҳам, катталар учун ҳам бирдек муҳим ва қизиқарли.
Ареццо майдони — Брюсселдаги турар жой бинолари ва маҳаллалар билан ўралган катта хиёбон. Воқеа оддий кунларнинг бирида бу майдон аҳолиси сариқ хатжилдларни олиши билан бошланади. Конверт ичида фақат бир жумла ёзилган: «Шунчаки сени яхши кўришимни билиб қўй». Бу хабар уни олган ҳар бир инсоннинг ҳаётини аста-секин ўзгартиради.
Бу кўплаб тақдирлар, ҳаётий вазиятлар, мулоҳазалар, умидсизликлар ва илҳомларнинг ўзаро боғлиқлиги ҳақидаги бир қисса.
Назаримда, Шмиттнинг бадиий асарлари ҳар қандай китобхон, ўзлигини излаётган ва севги, романтика ҳамда қандайдир белгиларга ишонган ҳар бир инсон учун қизиқарли бўлади.
Назаримда, Шмиттнинг бадиий асарлари ҳар қандай китобхон, ўзлигини излаётган ва севги, романтика ҳамда қандайдир белгиларга ишонган ҳар бир инсон учун қизиқарли бўлади.
Болани қандай қилиб китобхон қилиш мумкин?
Мен вояга етган оилада мутолаа маданияти ҳар доим юксак бўлган. Бобом кутубхона тўплаган, кейин ота-онам бу ишни давом эттирган. Китоблар уйимизнинг ажралмас қисми, кундалик ҳаётимизнинг бир бўлаги эди.
Саккиз ёшимда укам туғилгач, мени алоҳида хонага кўчиришди. Менга берилган бу хона кутубхонамиз эди — чунки ўша вақтда уйимиздаги ягона бўш хона шу эди. У китоб жавонлари билан тўлдирилганди. Кичкинлигимда катталар асарларининг мазмунини тушунмасам-да, барча китоб муқоваларини ёдлаб олгандим. «Сўнгги могикан», «Жиноят ва жазо», «Уруш ва тинчлик» каби сарлавҳаларнинг ўзиёқ мени ўзига мафтун этарди. Баъзан сўзларни тушунмасам-да, китоб ичида нима яширинганини билишга қизиқардим.
Кейинчалик бу китобларни онгли равишда ўқий бошладим — бир тасаввур билан матнга шўнғирдим-у, бутунлай бошқа дунёни кашф этардим.
Саккиз ёшимда укам туғилгач, мени алоҳида хонага кўчиришди. Менга берилган бу хона кутубхонамиз эди — чунки ўша вақтда уйимиздаги ягона бўш хона шу эди. У китоб жавонлари билан тўлдирилганди. Кичкинлигимда катталар асарларининг мазмунини тушунмасам-да, барча китоб муқоваларини ёдлаб олгандим. «Сўнгги могикан», «Жиноят ва жазо», «Уруш ва тинчлик» каби сарлавҳаларнинг ўзиёқ мени ўзига мафтун этарди. Баъзан сўзларни тушунмасам-да, китоб ичида нима яширинганини билишга қизиқардим.
Кейинчалик бу китобларни онгли равишда ўқий бошладим — бир тасаввур билан матнга шўнғирдим-у, бутунлай бошқа дунёни кашф этардим.
Эҳтимол, айнан ўшанда менда ижод қилиш истаги пайдо бўлгандир. Аввалига хаёл суриш, кейин ўз ҳикояларимни ўйлаб топиш вақт ўтиши билан мени аста-секин ёзувчилик йўлига етаклаб келди.
Шунинг учун ҳам болага китобга муҳаббат уйғотиш учун уни ўраб турган муҳитга эътибор қаратиш жуда муҳим деб ҳисоблайман. Ўзинг ўқимасанг, болага «ўқи» дейиш ёки қўполлик бегона бўлмаган оилада тарбияланиб, боладан одобли бўлишни талаб қилиш мумкин эмас. Болалар сўзларни эмас, хатти-ҳаракатларни ўзлаштиради.
Ота-оналар болалигиданоқ фарзандларига, ҳатто ҳали ўқишни билмайдиганларга ҳам, овоз чиқариб, жўшқинлик билан, юзма-юз ўқиб беришлари жуда муҳим. Масалан, биз болалар билан бирга Жеймс Крюснинг «Тим Талер ёки Сотилган кулги» асарини ўқиганмиз ва бу нафақат болаларга, балки менга ҳам қизиқарли бўлган. «Гарри Поттер» билан ҳам шундай бўлди: кенжа ўғлимга ўқиб берардим ва ҳатто у ухлаб қолганида ҳам ўқишни давом эттиргим келарди. Бу ўсмирлар адабиёти бўлишига қарамай, воқеалар ривожи жуда қизиқарли эди.
Агар бола китоб ўқиш оила ҳаётининг табиий бир қисми эканлигини, китоблар шунчаки стол учун таглик эмас, балки уйда ҳақиқатан ҳам яшаши ва эъзозланишини кўрса, унинг маданий қарашларини аста-секин шакллантириб боради. У буни меъёр сифатида қабул қилади ва китоблар билан муносабатни ўзи йўлга қўяди.
Шунинг учун ҳам болага китобга муҳаббат уйғотиш учун уни ўраб турган муҳитга эътибор қаратиш жуда муҳим деб ҳисоблайман. Ўзинг ўқимасанг, болага «ўқи» дейиш ёки қўполлик бегона бўлмаган оилада тарбияланиб, боладан одобли бўлишни талаб қилиш мумкин эмас. Болалар сўзларни эмас, хатти-ҳаракатларни ўзлаштиради.
Ота-оналар болалигиданоқ фарзандларига, ҳатто ҳали ўқишни билмайдиганларга ҳам, овоз чиқариб, жўшқинлик билан, юзма-юз ўқиб беришлари жуда муҳим. Масалан, биз болалар билан бирга Жеймс Крюснинг «Тим Талер ёки Сотилган кулги» асарини ўқиганмиз ва бу нафақат болаларга, балки менга ҳам қизиқарли бўлган. «Гарри Поттер» билан ҳам шундай бўлди: кенжа ўғлимга ўқиб берардим ва ҳатто у ухлаб қолганида ҳам ўқишни давом эттиргим келарди. Бу ўсмирлар адабиёти бўлишига қарамай, воқеалар ривожи жуда қизиқарли эди.
Агар бола китоб ўқиш оила ҳаётининг табиий бир қисми эканлигини, китоблар шунчаки стол учун таглик эмас, балки уйда ҳақиқатан ҳам яшаши ва эъзозланишини кўрса, унинг маданий қарашларини аста-секин шакллантириб боради. У буни меъёр сифатида қабул қилади ва китоблар билан муносабатни ўзи йўлга қўяди.
«Ривожланишни истаган одам китобларга юзланиши муқаррар»
Шу билан бирга, агар бола мактаб давридаёқ зўр бериб китоб ўқимаётган бўлса, бу ҳеч ҳам фожиа эмас. Бундан ота-оналар тушкунликка тушмаслиги керак. Китобга бўлган қизиқишни аста-секин шакллантириш мумкин. Менинг шахсий тажрибамда ҳам ўғлим дарҳол фаол ўқишни бошламаган. Уни узоқ вақт давомида ўргатишга ҳаракат қилдик ва бу осон кечмади — айниқса, YouTube мавжуд бўлган ва ўғлим менга «исботлаганидек», ҳар қандай маълумотни видео форматда беш дақиқада олиш мумкин бўлган клип (фрагментар) тафаккури даврида.
Аммо ўз касбини танлагач, у керакли китобларни ўзи қидириб топиб, сотиб олиб ўқий бошлади. Бу эса атрофдаги муҳит вақт ўтиши билан барибир таъсир қилишининг натижасидир. Бола оиласи китобхон эканлигини, китобнинг қадр-қиммати борлигини кўради ва уларга ўзи йўл топади.
Аммо ўз касбини танлагач, у керакли китобларни ўзи қидириб топиб, сотиб олиб ўқий бошлади. Бу эса атрофдаги муҳит вақт ўтиши билан барибир таъсир қилишининг натижасидир. Бола оиласи китобхон эканлигини, китобнинг қадр-қиммати борлигини кўради ва уларга ўзи йўл топади.
Шунинг учун баъзида китоблар иккинчи даражали бўлиб қолгандек туюлиши мумкин. Лекин инсон ривожланишни истаса, эртами-кечми китобларга юзланади. Асосийси — мажбурламаслик керак. Доимий «ўқи, ўқи» деган гап худди «хонангни йиғиштир» ёки «идиш-товоқларни юв» дегандек эшитилади — бу қизиқиш уйғотиш эмас, балки назорат қилиш йўли.
Инсон китоб ўқишга ўз хоҳиши билан — қизиқиб, берилиб, кимдир бўлиш ва ниманидир чуқурроқ тушуниш истаги билан келганда, уни мутолаадан тўхтатиб бўлмай қолади. Агар у китоблар янги билим ва имкониятлар очишини англаб етса, уларга қайта-қайта мурожаат қилаверади.
Шу маънода Жек Лондоннинг «Мартин Иден» асари доим ёдимга тушади. Мен бу китобни тез-тез тавсия қиламан, чунки у деярли ўқишни билмайдиган, лекин ўзига мос келиш истаги, муҳаббати ва ривожланишга интилиши туфайли ўзида ақл бовар қилмас интизомни шакллантирган оддий йигит ҳақида ҳикоя қилади. У уйқусини камайтиради, ишлайди, ўқийди, ўзи тушунмаган матнларни қийналиб бўлса-да ўзлаштиради. Бу кучли характер ва инсон ўзини қандай эплаши ҳақидаги ҳикоя. Менинг назаримда, бу жуда муҳим жиҳат.
Агар одамга қизиқ бўлса ва у чиндан ҳам ривожланишни истаса, у албатта китобларга юзланади. Асосийси — мажбурламаслик керак.
Инсон китоб ўқишга ўз хоҳиши билан — қизиқиб, берилиб, кимдир бўлиш ва ниманидир чуқурроқ тушуниш истаги билан келганда, уни мутолаадан тўхтатиб бўлмай қолади. Агар у китоблар янги билим ва имкониятлар очишини англаб етса, уларга қайта-қайта мурожаат қилаверади.
Шу маънода Жек Лондоннинг «Мартин Иден» асари доим ёдимга тушади. Мен бу китобни тез-тез тавсия қиламан, чунки у деярли ўқишни билмайдиган, лекин ўзига мос келиш истаги, муҳаббати ва ривожланишга интилиши туфайли ўзида ақл бовар қилмас интизомни шакллантирган оддий йигит ҳақида ҳикоя қилади. У уйқусини камайтиради, ишлайди, ўқийди, ўзи тушунмаган матнларни қийналиб бўлса-да ўзлаштиради. Бу кучли характер ва инсон ўзини қандай эплаши ҳақидаги ҳикоя. Менинг назаримда, бу жуда муҳим жиҳат.
Агар одамга қизиқ бўлса ва у чиндан ҳам ривожланишни истаса, у албатта китобларга юзланади. Асосийси — мажбурламаслик керак.
«Ўткан кунлар»
Абдулла Қодирий
Афсуски, бу тавсияларда фақат учта севимли китобни ажратиб кўрсатиш мумкин, ваҳоланки менда ундай китоблар жуда кўп. Шундай бўлса-да, ўқиган ҳар бир ўзбекистонлик севиб қоладиган бир романни бу учликка қўшмай иложим йўқ. Бу Абдулла Қодирийнинг «Ўткан кунлар» асаридир.
Мен бу романни адабиётимизнинг ниҳоятда гўзал, ўзбек тилида ёзилган бебаҳо хазинаси деб биламан. Ўзбек тилини ўрганмоқчи бўлсангиз, ишни айнан шу асарни ўқишдан бошлашни чин дилдан маслаҳат бераман. Агар одамлар Қодирий ёзганидек чиройли сўзлашганда эди, бу бизнинг умумий маданий ютуғимиз бўларди.
Мен бу романни адабиётимизнинг ниҳоятда гўзал, ўзбек тилида ёзилган бебаҳо хазинаси деб биламан. Ўзбек тилини ўрганмоқчи бўлсангиз, ишни айнан шу асарни ўқишдан бошлашни чин дилдан маслаҳат бераман. Агар одамлар Қодирий ёзганидек чиройли сўзлашганда эди, бу бизнинг умумий маданий ютуғимиз бўларди.
Фурсатдан фойдаланиб, бу романнинг Каримов фонди томонидан чоп этилган нашрини алоҳида таъкидлаб кетишни истардим. У севимли рассомим ва яқин дўстим Бобур Исмоиловнинг суратлари билан безатилган. Ушбу нашрдаги романни ўқиганда нафақат матнга шўнғиш, балки унинг иллюстрацияларидан завқланиш мумкин. Болалар ёзувчиси сифатида менга китобнинг ташқи кўриниши муҳим, чунки бу дид ва эстетик тарбияга таъсир кўрсатади.
Мутолаа маданияти ва унинг ривожланиши ҳақида
Афсуски, бизда китобхонлик маданияти паст даражада. Ҳатто ўз китобларим бўйича кичик тадқиқот ўтказдим: болалар учун ёзган биринчи китобим 10 минг нусхада чоп этилган бўлиб, шундан 80 фоизи рус тилида, 20 фоизи ўзбек тилида эди. Рус тилидагилари ўн кун ичида сотилиб кетди, ўзбек тилидагилари эса жуда секин сотилди.
Ҳозирги кунда кўплаб мумтоз ва машҳур адабиётлар ўзбек тилига таржима қилинаётган бўлса-да, амалда одамларда ҳали китоб сотиб олишга пул сарфлаш одати шаклланмаган. Китоб арзон нарса эмас: сифатли расмлар ва муаллифлик меҳнати билан яратилган болалар китобининг нархи 50 минг сўмдан бошланади.
Қувонарлиси шуки, давлат ташкилотлари маҳаллаларда кутубхоналар очяпти, сайёр кутубхоналар ишлаб турибди ва ноширлик фаолиятига ҳомийлик ҳаракати оммалашмоқда. Мисол учун, тадбиркор ва ажойиб инсон Дима Қаюм бошқа фидойи инсонлар билан бирга ўз пулига Фарғонанинг Риштон туманида қишлоқдошлари учун кутубхона ташкил этган.
Китобхонлик маданияти, аста-секин бўлса-да, аммо ишонч билан ўсиб боряпти. Энг муҳими, тўхтаб қолмаслик, чунки китоблар миллатнинг маданий, маърифий ва таълим кўрсаткичидир.
Ҳозирги кунда кўплаб мумтоз ва машҳур адабиётлар ўзбек тилига таржима қилинаётган бўлса-да, амалда одамларда ҳали китоб сотиб олишга пул сарфлаш одати шаклланмаган. Китоб арзон нарса эмас: сифатли расмлар ва муаллифлик меҳнати билан яратилган болалар китобининг нархи 50 минг сўмдан бошланади.
Қувонарлиси шуки, давлат ташкилотлари маҳаллаларда кутубхоналар очяпти, сайёр кутубхоналар ишлаб турибди ва ноширлик фаолиятига ҳомийлик ҳаракати оммалашмоқда. Мисол учун, тадбиркор ва ажойиб инсон Дима Қаюм бошқа фидойи инсонлар билан бирга ўз пулига Фарғонанинг Риштон туманида қишлоқдошлари учун кутубхона ташкил этган.
Китобхонлик маданияти, аста-секин бўлса-да, аммо ишонч билан ўсиб боряпти. Энг муҳими, тўхтаб қолмаслик, чунки китоблар миллатнинг маданий, маърифий ва таълим кўрсаткичидир.
Матнни Сабина Давлетмурадова тайёрлади.
Фотосуратлар муаллифи: Евгений Сорочин.
Матн ва график материалларга бўлган барча ҳуқуқлар Gazeta’га тегишли.
Gazeta’да эълон қилинган материаллардан фойдаланиш шартлари билан
ҳавола орқали танишиш мумкин.
Қизиқарли нарсаларни биласизми? У ҳақида бошқаларга айтиб бермоқчимисиз? Ўз ҳикоянгизни sp@gazeta.uz электрон манзилига юборинг.
