Zag‘ara non — qoraqalpoqlarning an’anaviy noni bo‘lib, uning nomi “makkajo‘xori yoki tariq noni” degan ma’noni anglatadi. U issiq iqlimga chidamli va qadimdan qoraqalpoq oshxonasida bug‘doy o‘rniga ishlatilib kelingan jo‘xori unidan tayyorlanadi.

Unga qovoq yoki sabzi pyuresi qo‘shiladi, shu tufayli non zich, shirinroq va biroz sersuv bo‘ladi. Bunday nonlar kichik, qalin doira shaklida yopiladi: tuzilishi va mazasi bo‘yicha ular odatdagi havodek yengil o‘zbek noniga emas, balki og‘ir uy keksiga o‘xshaydi.

Zag‘ara nonni Nukusning Markaziy bozoridan xarid qilish mumkin. Qoraqalpoq noni juda yo‘lbop: u uzoq vaqt qotmaydi, tashishga chidamli, do‘stlar va qarindoshlarga mazali sovg‘a bo‘ladi.

Qoraqalpoq do‘ppilari naqshlarning qat’iy geometriyasi va mo‘'tadil rang palitrasi bilan ajralib turadi, ular shunisi bilan o‘zbekcha do‘ppilardan farq qiladi. Ular qalin mato yoki uyda to‘qilgan gazlamadan tikilib, o‘simliksimon va hayvonot naqshlari, shuningdek, geometrik shakllar tushirilgan kashtalar bilan bezatiladi. Ular orasida farovonlik, himoya va insonning tabiat bilan aloqasini ifodalovchi tumor belgilari alohida e’tiborga loyiq.

Erkaklarning do‘ppilari, odatda, qat’iyroq naqshlar bilan vazmin ranglarda, ayollarniki esa to‘yingan ranglar va murakkab kashta kompozitsiyasi bilan ajralib turadi.

Yengil va ixcham qoraqalpoq do‘ppilari zamonaviy kiyim-kechakka uyg‘unlashib, etnik uslubdagi ko‘rinishda yorqin qo‘shimcha bo‘lib xizmat qiladi.

Qoraqalpoq do‘ppilarini Jipek Jo‘li ko‘chasi 3-uy manzilidagi “Mir Suvenir” do‘konidan sotib olish mumkin.

To‘qilgan qo‘ychalar — Qoraqalpog‘istonning sayyohlik joylarida uchraydigan qo‘lda yasalgan paxmoq sovg‘a.

Mahalliy ustalar ularni tabiiy jun yoki paxta ipidan yasaydi. Har bir o‘yinchoq o‘ziga xos: o‘lchami, shakli va “fe'l-atvori” bilan ajralib turadi, ular bilan shunisi bilan fabrikalarda, sanoat miqyosida ishlab chiqarilgan o‘yinchoqlardan farq qiladi.

Qo‘ychalar nafaqat bolalar uchun o‘yinchoq sifatida, balki uy bezagi yoki mintaqaning an’anaviy turmush tarzini aks ettiruvchi uy shinamligining ramzi sifatida ham qadrlanadi.

Naqshli sopol likopchalar ushbu hududdagi eng mashhur sovg‘alardan biri. Rassomlar bunda ko‘pincha an’anaviy naqshlar, qishloq manzaralari, maishiy lavhalar, bayram va marosimlarni tasvirlaydi.

Yorqin naqshlar tufayli likopcha nafaqat esdalik sovg‘asiga, balki uy bezagining zamonaviy qismiga yoki qoraqalpoq madaniyatini qadrlovchilar uchun o‘ziga xos tuhfaga aylanadi.

Likopchalar bozorlarda va sovg‘a do‘konlarida sotiladi.

Aynalayin — Qoraqalpog‘istonning vizual o‘ziga xosligi bilan ishlaydigan va uni zamonaviy kundalik kiyimlar tiliga o‘giradigan mahalliy ko‘cha brendi. To‘plamlarda yozuvlar, grafika va Qoraqalpog‘iston madaniyati hamda muhitidan ilhomlanib, qayta talqin etilgan naqshli elementlardan foydalanilgan. Bu taklif kundalik ishlatish mumkin bo‘lgan sovg‘alarni afzal ko‘radiganlar uchun: bu brend mahsulotlarini mahalliy madaniyat va muhit bilan bog‘liqlikni saqlab qolgan holda har kuni kiyish mumkin.

Aynalayin brendining kiyim-kechak kolleksiyalari “Aysanem” do‘konida taqdim etilgan, manzili shu: Jipek Jo‘li ko‘chasi, 1/7.

Brend Toshkentda ham mavjud, O‘zbekiston bo‘ylab yetkazib berish xizmati bor.

Qovoqlarni bo‘yash uchun ustalar maxsus navlardan foydalanadi, ular tekis shakli va silliq yuzasi bilan ajralib turadi, bu bo‘yash uchun qulay. To‘yingan ranglar va ifodali naqsh tufayli bunday buyumlar uyda e’tiborni tortadi.

Nukusda qovoq bo‘yash bilan rassom Aybo‘lgan Dauletnazarova shug‘ullanadi. U akril bo‘yoqlari va an’anaviy qoraqalpoq naqshlaridan foydalanib, ularni tabiiy materialning hajmli shakliga moslashtiradi.

Asarlarda o‘simliksimon naqshlar, ayollar portreti, o‘tov va uy-ro‘zg‘or buyumlari tasviri uchraydi. Mahsulotning narxi o‘lchamiga qarab belgilanadi.

Qoraqalpog‘istonda gilamdo‘zlik uzoq tarixga ega bo‘lib, an’anaviy ravishda mahalliy aholining ko‘chmanchi turmush tarzi bilan bog‘liq. Bu yerda jundan tayyorlangan buyumlar nafaqat uy-ro‘zg‘or ashyolari, balki o‘tov va oila o‘chog‘i bezaklarining bir qismi bo‘lgan.

To‘qish texnikasi ham tekis qoplamalar, ham tukli buyumlar yaratish imkonini bergan. Tabiiy material issiqlikni va buyumning tuzilishini yaxshi saqlaydi.

Qo‘yning qalin junidan nafaqat katta gilamlar, balki bezakli yostiqlar, yumshoq yopinchiqlar va stol uchun kichik buyumlari ham tayyorlanadi.

Xarakterli naqshlar ustalar tomonidan avloddan-avlodga o‘tib, xalqning madaniy merosini va mintaqaning estetik didini aks ettiradi.

Jun mahsulotlari sovg‘a do‘konlarida, jumladan, yuqorida tilga olingan “Aysanem” do‘konida sotiladi.

Manzil: Jipek Jo‘li ko‘chasi, 1/7.

Maxada Allambergenova zamonaviy qo‘g‘irchoq ustasi bo‘lib, uning asarlari oddiy sovg‘alar doirasidan chiqib, to‘laqonli san’at asarlariga aylangan. U o‘z ishlarida qoraqalpoq an’analari bo‘yicha chuqur bilimini badiiy mahorat bilan uyg‘unlashtirib, aralash texnikalardan foydalanadi: mato, qo‘l kashtasi, bezak elementlari va miniatyura aksessuarlar.

Har bir qo‘g‘irchoq qo‘lda tayyorlanadi. Muallif milliy kiyim, soch turmagi va taqinchoqlarni puxta o‘ylab yaratadi. Bu elementlar qoraqalpoq xalqining turmush tarzi, urf-odatlari va estetikasining o‘ziga xos xususiyatlarini, shuningdek, mintaqada boshqa millatlarning mavjudligini aks ettiradi.

Maxada tayyorlagan buyumlar qoraqalpoq madaniyati haqida o‘ziga xos tarix so‘zlaydi.

Ustaning qo‘g‘irchoqlarini Nukusdagi I. Savitskiy nomidagi Davlat san’at muzeyida sotib olish mumkin.

Qoraqalpog‘iston zargarlik san’ati bilan ham mashhur. Ustalar kumush, oltin suvi yugurtirish va nozik metall o‘ymakorligi bilan shug‘ullanadi. Bu yerda mintaqaning madaniyati, mifologiyasi va an’analarini aks ettiruvchi etnik naqshlar va ramziy bezaklar bilan taqinchoqlar yaratiladi.

Odil Tajimuratov an’anaviy hunarmandchilik va zamonaviy dizaynni uyg‘unlashtirgan hozirgi zamon qoraqalpoq zargari. Usta taqinchoqlarga zamonaviy ohang berib, ularning asl ma’nolarini saqlab qoladi.

Uning to‘plamlarida bir nusxada qo‘lda yasalgan nafis uzuklar va kulonlar ham, ulkan va ta’sirli taqinchoqlar ham mavjud.

Zargarning mahsulotlarini I. Savitskiy nomidagi Davlat san’at muzeyida, shuningdek, Chimboy shahridagi ustaning o‘z ustaxonasidan xarid qilish mumkin.

Zamonaviy qoraqalpoq rassomi Baxtiyor Serekeyevning rangtasvir asarlari va bezakli qovoqlari mavzulari milliy ruhda ishlangan an’anaviy asarlar orasida yaqqol ajralib turadi.

Uning asarlari ramziylikka, umumlashtirilgan shakllarga va his-tuyg‘ular hamda ma’nolarning asosiy tashuvchisiga aylanadigan to‘yingan ranglarga asoslanadi. Muallif e’tiborini inson va uning ichki dunyosiga qaratadi: oilaviy aloqalar, muloqot, yolg‘izlik, falsafiy holatlar.

Serekeyev rangtasvirdan tashqari, bezakli qovoqlar tayyorlab, ularni mustaqil san’at asarlariga aylantiradi. Rasmlarda ham, hajmli asarlarida ham u majoziy tildan foydalanadi, shu sababli uning asarlari oddiy esdalik sovg‘alari emas, balki yaxlit san’at ifodasi sifatida qabul qilinadi.

Rassom o‘z asarlarini Diydar ko‘chasi 10-uy manzilidagi uy-ustaxonasida sotadi.