O‘zbek palov madaniyati turfa. Har bir hududning o‘ziga xos palov tayyorlash usuli bor. Nomi forschadan tarjima qilinganda “haqiqiy osh” degan ma’no bildiruvchi sofi osh (oshi sofi)ni Buxoroning taomlar bo‘yicha tashrif qog‘ozchasi deb ta’riflash ham mumkin.

Sofi osh boshqa palovlardan tayyorlanish usuli bilan farq qiladi. Unda masalliqlar alohida qaynatilib, tartib bilan mis qozonga joylanadi va bug‘da pishiriladi.
Dastlab qozonga go‘sht hamda parrak qilib to‘g‘ralgan piyoz solinib, bir soat past olovda qaynatib olinadi. So‘ng alohida boshqa qozonda qaynab turgan suvga guruch va tuz solinib, 3−4 daqiqa pishiriladi, keyin bo‘yra ustiga yoyib qo‘yiladi. Guruchga ziravorlar sepib aralashtiriladi.

Shundan keyin mis qozonga qaynatilgan go‘shtning sho‘rvasi, go‘sht, mayin qilib to‘g‘ralgan sabzi, no‘xat, mayiz hamda bo‘yradagi guruch tartib bilan solinadi-da, 40 daqiqa bug‘ga qo‘yiladi.

Bug‘da deyarli pishib bo‘lgan masalliqning ustidan uchinchi bir qozonda qizdirilgan juvoz (chigitdan olinadigan yog‘) va paxta yog‘i quyilib, 15 daqiqaga damlab qo‘yiladi. Katta tovoqlarga avval bir-biriga yopishmagan, dona-dona bo‘lib chiqqan guruch, ustidan sabzi, mayiz, no‘xat, keyin esa to‘g‘ralgan go‘sht qo‘yilib, taom dasturxonga tortiladi.

Mis qozonda, bug‘da qaynatib pishirilgani uchun ham sofi osh parhezbop yengil taom sifatida qadrlanadi.

2020-yilda ochilgan va bir vaqtning o‘zida 400 kishiga xizmat ko‘rsatish quvvatiga ega ushb muassasada haqiqiy o‘zbekona shukuhni ham his etish mumkin. Shift qismi adras matoli yopinchiqlar-u qandillar, devorlari Buxoro tarixi va me’morchiligiga oid suratlar, sopol tovoqlar va pardalar uyg‘unligida bezatilgan.

Sofi osh narxi: 1 porsiyasi — 40 ming so‘m; 0,7 porsiyasi — 37 ming so‘m.

Tojik milliy taomi hisoblangan qurutoba Buxoroda juda mashhur, yaqin-yaqindan poytaxt Toshkentda ham ommalasha boshladi. Qurut, patir, yog‘, go‘sht, pomidor va bodring qo‘shib tayyorlanadigan bu taom ayniqsa yozning jazirama kunlarida juda talabgir bo‘ladi.

Bu muassasa tarixi bilan bog‘liq qiziq bir fakt bor: uning oshpazlari qurutobaning eng haqiqiysini tayyorlash uchun Tojikistonga maxsus borib, bu taom sir-asrorlarini o‘rganib kelgan. Ammo “eng haqiqiy qurutoba” buxoroliklarga unchalik ma’qul kelmagan. Shu sababli u 2015-yilda bir, keyin 2022-yilda yana bir o‘z faoliyatini to‘xtatgan. Oxir-oqibat “Qurutoba” restorani oshpazlari bu taom bo‘yicha o‘z retseptini ishlab chiqqan.

Tojikistonda foydalaniladigan zig‘ir yog‘i Buxoroning issiq iqlimiga to‘g‘ri kelmagani uchun “Qurutoba"da tabiiy sariyog‘dan foydalaniladi. Taom o‘zi juda yog‘li bo‘lgani uchun, uning ichiga solinadigan patir imkon qadar yog‘sizroq qilib pishiriladi. Go‘shti esa ko‘zada 6 soat davomida qaynatiladi. Qurutlar odatda sigir sutidan bo‘ladi, ammo bu taomga qo‘shiladigan qurutlar orasida echki sutidan qilingani ham bo‘lishi shart.

“Qurutoba” restoranida bu taom dasturxonga yong‘oq daraxti yog‘ochidan tayyorlangan tovoqda tortiladi. Tamaddixona rahbari Hilola Temirovning ta’kidlashicha, taomning o‘zini ham yong‘oq yog‘ochidan tayyorlanan qoshiqda tanovul qilish kerak, “chunki yong‘oq daraxtining o‘ziga xos hidi qurutoba ta’mi bilan qorishganida, faqat shu taomgagina xos maxsus yangi is paydo bo‘ladi”. Uning oddiy qilib tushuntirishicha, “bunday idishlarsiz qurutoba — qurutoba emas”.

“Kurutobxona” restorani yozda bir vaqtning o‘zida 100 nafar, boshqa fasllarda esa 60 nafargacha xo‘randaga xizmat ko‘rsata oladi. Hilola Temirovaning qayd etishicha, Tojikiston bilan chegaralar ochilib, o‘zbekistonliklar qurutoba borgan sari ko‘proq totib ko‘ravergani sayin, O‘zbekiston shaharlarining o‘zida ham bu taomga bo‘lgan talab oshdi. Shu bois “Qurutoba” 2024-yilda o‘z faoliyatini qayta tiklab, hozirgacha uzluksiz ishlab kelmoqda.

Qurutoba narxi: 1 porsiyasi — 90 ming so‘m.

Buxoroda xamirli taomlar ko‘p iste’mol qilinadi. Shuning uchun restoranlar menyusida ularning turfa xillarini uchratasiz. Masalan, shilpildoq va beshbarmoqqa o‘xshash, faqat qiyma yo qaylasi bilan farq qiladigan qayish taomi to‘yimli va mazaliligi bilan buxoroliklar mehrini qozongan.

G‘ulomjon karvonsaroyida 2023-yili tashkil etilgan Joy choyxonasi o‘zining ayvonli intereri, naqshinkor matolar bilan bezatilgan stol-stullari bilan xo‘randalarini tarix, sharqona hashamat va zamonaviylik uyg‘unlashgan muhitga olib kiradi.

Choyxona bir vaqtning o‘zida 130 kishiga xizmat ko‘rsatish imkoniyatiga ega.

Qayish narxi: qiymali qayish — 55 ming so‘m, suzmali qayish — 45 ming so‘m.

Tandir kabob o‘zbek oshxonasida o‘ziga xos ta’mi bilan mashhur.

Tandir kabob tayyorlash bo‘yicha har yerning o‘z retsepti bor. Umumiy qoidalarda yangi so‘yilgan qo‘y go‘shti yirik bo‘laklarga bo‘linadida tuz va ziravorlar bilan aralashtirilib, orasiga archa bo‘laklari qo‘yib bir muddat tindiriladi. Archa taomga xushbo‘y hid va xushta’m maza beradi.

So‘ng tandir tayyorlanadi. Uning ichiga o‘tin yoki ko‘mir yoqilib, devorlari qizdiriladi. Tindirib qo‘yilgan go‘shtlar uzun temir tayoqlarga ketma-ket ilib chiqilib, qizigan tandirga tushiriladi.

Go‘sht tandir ichida bir necha soat davomida bug‘da, o‘z sharbatida pishadi. Kabob pishib bo‘lgach, ko‘katlar, piyoz va tandir non bilan birga dasturxonga tortiladi. Tandir kabob qadimda ko‘chmanchi qabilalar, janchilar va sayohatchilar uchun yo‘lda pishirishga qulay taom bo‘lgan bo‘lsa, cho‘ponlar bu taomni yerosti tandirida tayyorlashgan.

Bir paytning o‘zida 200 nafargacha xo‘randaga xizmat ko‘rsata oladigan “Chor Bakr” kafesi 1991-yilda beri faoliyat olib boradi.Bu yerda tandir kabob qo‘zichoq go‘shtidan, o‘rik kundalari va archa bilan pishirilib, 2,5 soat davomida tayyorlanadi.

Bu yerda yil-12 oy tandir kabob tayyorlanadi. Shuningdek, buyurtmaga qarab, vegeterian taomlar ham tayyorlab berilishi mumkin.

Tandir kabob narxi: 1 kilogrammi — 246 ming so‘m.

Manti — o‘zbek milliy oshxonasining xamir va qiyma uyg‘unligidagi mashhur taomlardan biri. Manti tayyorlash boshqa milliy taomlardan o‘zining nozikligi va sabr talab qiluvchi jarayoni bilan ajralib turadi. Uning mazasiga o‘ziga xos shirinlik va yumshoqlik beruvchi asosiy sir — qo‘lda mayda to‘g‘ralgan go‘sht va ko‘p miqdordagi piyozdir. Go‘sht va piyoz tuz hamda ziravorlar bilan aralashtirilib, o‘zida sharbat to‘plashi uchun biroz tindiriladi.

Tarkib yupqa yoyilgan xamirga solinib, har bir hududning o‘ziga xos bo‘lgan maxsus usulida qadaladi va mantiqozonga qo‘yilib, bug‘da pishirib olinadi. Mavsum va xohishga qarab qovoq, ismaloq, kartoshkadan ham manti tayyorlash mumkin, ammo xo‘randalar orasida go‘shtli manti talabgir.

1984-yildan beri faoliyat olib borayotgan “Chorbaxosa” kafesining ikkinchi nomi — “Mantuxona”. Bu yerda faqat va faqat manti pishiriladi.

Ushbu muassasa mantilarining xamiri yupqaligi va go‘shtining mayinligi bilan mashhur, shuning uchun bu yerda bir vaqtning o‘zida o‘nlab va hatto yuzlab xo‘randa taomlanishidan hayron qolmasa ham bo‘ladi.

Manti narxi: donasi 7,5 ming so‘mdan.

Somsa — eng qadimiy taomlardan biri va, palov singari, uning ham har bir hududda o‘ziga xos turi bor. Buxoro somsalari orasida eng mashhuri, shubhasiz, Olot somsasi bo‘lsa kerak.

Aslida Samarqandning brendi bo‘lgan La Samsa’ning Buxoro filiali ochilganiga hal bir fasl ham bo‘lgani yo‘q. Bu yerda xo‘randalarga Olot somsasidan tashqari Qorako‘l somsasi va qatlama-somsa ham taklif etiladi. (Qorako‘l somsa tandirda pishiriladi, go‘shti ko‘proq va xamiri qarsildoq bo‘ladi. Olot somsa esa go‘shti kamroq va xamiri oddiy bo‘lib, pechda pishiriladi).

Somsa narxi: Tovuqli va kartoshkali qatlama somsa — 8 ming so‘mdan, go‘shtli qatlama somsa — 12 ming so‘m, Qorako‘l somsasi — 15 ming so‘m, Olot somsasi — 12 ming so‘m.

Klassik va zamonaviy ta’mlar uyg‘unligini o‘zida mujassam etgan, italyan oshxonasidan butun dunyo menyusiga ko‘chgan pitssalar har qanday joy va davrada talabgirligicha qolaveradi.

2024-yil avgustidan beri faoliyat olib borayotgan ushbu tamaddixonada 10 dan ortiq turdagi pitssalar pishiriladi, bolalar uchun ham maxsus takliflari bor. Bu yerda tayyorlanadigan pitssalarning uni aynan Italiyaning o‘zidan keltiriladi.

Greycat kafesida pitssadan tashqari pasta, turli salat, steyk va barbekyular ham tayyorlanadi.

Pitsa narxi: 70 ming so‘mdan 130 ming so‘mgacha.

Agar nonushta yoki yo‘l-yo‘lakay tanovul qilib ketish uchun nimadir yegulik kerak bo‘lsa, Buxoro Markaziy bozori va “Zelyoniy bozor” — eng yaxshi manzil.

Bu yerda holva, qaymoq, non, parvarda, nisholda, sho‘rdanak, bichak, salat va tuzlamalar bo‘yicha keng tanlov qilish mumkin.

Quruq va ho‘l mevalar, ko‘katlar, sut, qaymoq, bichak, tuxumbarak, non, baliq kabilarning yangi va mazalilarini topish mumkin. Bu yerda oshpaz va asl dehqonlarning o‘zi sotuvchilik qiladi.