O‘zbekiston aholisining qariyb yarmi, ya’ni taxminan 18 million kishi qishloq va aholi kam yashaydigan punktlarda yashaydi. Aksariyat odamlar chorvachilik yoki fermerlik bilan shug‘ullanadi, sut mahsulotlari tayyorlaydi va o‘z qishloqlarining afsona va rivoyatlarini og‘izdan og‘izga yetkazadi. Bir narsa aniq — u yerlarda hayot o‘z holicha kechadi va o‘ziga xos jihatlarga ega.
"Afisha Media" "Uzum Market" bilan mamlakatning kichik, ammo shu bilan birga qiziqarli aholi punktlariga sayohatga chiqdi. Ha, milliy marketpleysning kurerlari bu yerga — Nanayga ham buyurtma tashiydi.
Toshkent viloyatida Nanay deb ataladigan joy bor. Bu Chorvoq suv omborining sharqiy qismidagi qishloq bo‘lib, u yerda inson ko‘p ming yillardan beri tabiat bilan mohirona qo‘shnichilik qilib keladi. So‘z etimologik jihatdan ikki qismga bo‘linadi: "na" — yer va "nay" — odam. "Yer odami" ta’rifi joyni va unda yashovchi odamlarni juda yaxshi tavsiflaydi.
Nanay Toshkentdan ikki soatlik masofada, O‘zbekiston aholisi yaxshi ko‘radigan "bochkalar"ning narigi tomonida joylashgan bo‘lib, unda ko‘plab rang-barang manzaralar, afsonalar va hikoyalar mavjud. Bugun tepaliklar, yonbag‘irlardagi uylar va tog‘ tizmalariga qaragan "kichkina Shveysariya" haqida so‘z boradi.
"Afisha Media" "Uzum Market" bilan mamlakatning kichik, ammo shu bilan birga qiziqarli aholi punktlariga sayohatga chiqdi. Ha, milliy marketpleysning kurerlari bu yerga — Nanayga ham buyurtma tashiydi.
Toshkent viloyatida Nanay deb ataladigan joy bor. Bu Chorvoq suv omborining sharqiy qismidagi qishloq bo‘lib, u yerda inson ko‘p ming yillardan beri tabiat bilan mohirona qo‘shnichilik qilib keladi. So‘z etimologik jihatdan ikki qismga bo‘linadi: "na" — yer va "nay" — odam. "Yer odami" ta’rifi joyni va unda yashovchi odamlarni juda yaxshi tavsiflaydi.
Nanay Toshkentdan ikki soatlik masofada, O‘zbekiston aholisi yaxshi ko‘radigan "bochkalar"ning narigi tomonida joylashgan bo‘lib, unda ko‘plab rang-barang manzaralar, afsonalar va hikoyalar mavjud. Bugun tepaliklar, yonbag‘irlardagi uylar va tog‘ tizmalariga qaragan "kichkina Shveysariya" haqida so‘z boradi.
Hozirgi O‘zbekistonda Nanay nomli ikkita qishloq bor. Pskom daryosining o‘ng qirg‘og‘ida joylashgan qishloqdan tashqari Farg‘ona vodiysida, Namanganga yaqin joyda yana bitta qishloq bor. Afsonalardan birida aytilishicha, uzoq vaqtlar oldin Namangandagi qishloq aholisi qattiq janjallashgan va ularning bir qismi o‘z ona yurtlarini tark etishga majbur bo‘lgan. Tog‘larda kezib yurgach, xalq Pskom daryosi bo‘yida qulay bir vodiy topgan va bu yerda ona yurti Nanay deb ataladigan qishloq qurgan.
Nanay qanday paydo bo‘lgan?
"Nanay aholisining deyarli barchasi etnik tojiklardir. Shuning uchun qishloq nomi kelib chiqishining bir nechta versiyalari bor. Tojikcha "Nona" — "sof va go‘zal" hosildorlik ma’budasi. Boshqasiga ko‘ra, "nana" — bu birinchi ko‘chmanchilarni davolagan dorivor o‘tning nomi. Uchinchi afsonada esa "Nanay" nomi "Non hay" dan o‘zgarib ketgani, ya’ni "non yeyish", bu jumla yangi joyda bug‘doyning birinchi hosili yig‘ib olingandan so‘ng yengillashish faryodi sifatida aytilgan", — deydi qishloqliklardan biri.
44-maktab
"Men nafaqaga chiqqanman, mana 14- yildirki maktabda qorovul bo‘lib ishlayman. Maktabda 195 nafar o‘quvchi o‘qiydi — bu qishloqda qolganlari, ilgari ancha ko‘p edi", — deydi Tojiddin aka.
Nanaylarning "katta ko‘chishi" atigi 400-yil oldin sodir bo‘lgan, natijada ularning qarindoshlari Sariyog‘och, G‘azalkent va Farg‘onaga borib qolib, Nanayning o‘zida atigi 1500 kishi qolgan.
Keyinchalik bu joy karvonsaroy sifatida foydalana boshlangan, so‘ng esa butun boshli qishloqqa aylangan.
Biroq Toshkentning Nanay aholisining o‘zi kelib chiqishining boshqa versiyasi tarafdoridir.
Ularning fikriga ko‘ra, Nanay Makedoniyalik Iskandar "Zulqarnayn" o‘z qo‘shini bilan bu yerdan o‘tganidan beri mavjud.
Aynan shu yerda u o‘z armiyasining dam olishi uchun istehkom qurishni buyurgan.
Ko‘prikka kirish oldidan qishloq manzarasi ochiladi.
Suv ombori qirg‘og‘ida xo‘jaliklar, ko‘plab daraxtlar va tez-tez tutun ko‘rinadi — bu Nanay aholisi, ular o‘z uylarini o‘tin yoqib isitadi.
Suv ombori qirg‘og‘ida xo‘jaliklar, ko‘plab daraxtlar va tez-tez tutun ko‘rinadi — bu Nanay aholisi, ular o‘z uylarini o‘tin yoqib isitadi.
Avtomobilda qishloqqa ikkita yo‘l bilan kelish mumkin — Janubiy yo‘l va "piramidalar" yoki chapdan suv omborini aylanib o‘tadigan Shimoliy yo‘l orqali.
Shimoldagi egri-bugri yo‘lni tanlab, tartibga solinadigan ko‘prik orqali qishloqqa borish mumkin. Nazorat posti xodimlari tirbandliklarni cheklash uchun ko‘prikdagi trafikni kuzatadi.
Shimoldagi egri-bugri yo‘lni tanlab, tartibga solinadigan ko‘prik orqali qishloqqa borish mumkin. Nazorat posti xodimlari tirbandliklarni cheklash uchun ko‘prikdagi trafikni kuzatadi.
Sayohat ish kuni o‘tkazildi, ko‘chada bolalar kamdan kam uchrardi, ular maktabda edi. Qishloqda yolg‘iz 44 raqamli maktab bor.
Bu yerda xushfe’l va xushmuomala qorovul Tojiddin aka ochiq chehra bilan kutib oladi.
Maktab orqasida futbol maydoni ko‘zga tashlanib turadi, yaqin atrofdagi tepaliklar ajoyib manzara kasb etadi.
Bu yerda xushfe’l va xushmuomala qorovul Tojiddin aka ochiq chehra bilan kutib oladi.
Maktab orqasida futbol maydoni ko‘zga tashlanib turadi, yaqin atrofdagi tepaliklar ajoyib manzara kasb etadi.
Nanayliklarning tashvishi
Ittifoq davrida Mo‘minboy aka Kabardino-Bolqoriyada hunar o‘rganib, qaytib kelgach, qishloq xo‘jaligi, sovxoz, o‘rmon xo‘jaligi va asalarichilik xo‘jaliklarida ishladi.
Biroq ish haqi va "ertangi kun" uchun mablag‘ yetishmas edi, shuning uchun Mo‘minboy aka 1980-yilda yuzlab asalari uyalari bo‘lgan o‘z fermasini ochgan. Bora-bora u o‘z xo‘jaligini kengaytirib, Nanaydagi birinchi tadbirkorga aylangan.
Biroq ish haqi va "ertangi kun" uchun mablag‘ yetishmas edi, shuning uchun Mo‘minboy aka 1980-yilda yuzlab asalari uyalari bo‘lgan o‘z fermasini ochgan. Bora-bora u o‘z xo‘jaligini kengaytirib, Nanaydagi birinchi tadbirkorga aylangan.
O‘shanda u asalni savdogarlarga sotar edi, ular esa, o‘z navbatida, o‘z xaridorlariga sotardi.
Bugungi kunda Mo‘minboy aka butun respublikadagi doimiy va yangi mijozlariga toza asal sotmoqda, ammo internetdagi reklama orqali yanada barqaror savdoga chiqish ustida bosh qotirmoqda. Aytishicha, u kelinini o‘qitmoqchi, keyin esa masshtablash haqida o‘ylab ko‘radi.
Bugungi kunda Mo‘minboy aka butun respublikadagi doimiy va yangi mijozlariga toza asal sotmoqda, ammo internetdagi reklama orqali yanada barqaror savdoga chiqish ustida bosh qotirmoqda. Aytishicha, u kelinini o‘qitmoqchi, keyin esa masshtablash haqida o‘ylab ko‘radi.
- Siz juda yosh ko‘rinasiz. Yoshingiz nechada?
- Qancha berasiz?
- Taxminan oltmishlar atrofi.
- Umuman olganda, men 55 yoshdaman, — dedi Mo‘minboy aka qovog‘ini solib.
- Mayli, yoshim yetmishda! — xoxolab kuldi mamnun asalarichi, — men doim harakatdaman, buning ustiga tog‘ havosi, asalarilar va tirik asal meni tetiklashtirib turadi. Shuning uchun ancha yosh ko‘rinaman.
Barcha nanayliklarning yana bir jonli afsonasi — asalarichi Mo‘minboy aka, uning uyiga mehmonlarni g‘urur bilan olib borish mumkin.
U 52-yillik tajribaga ega professional asalarichi. Nanay qishlog‘ida asalning ta’mi haqida dengiz haqida qancha gapirishsa, shuncha gapirishadi. Siz dengizni ko‘rdingizmi?
U 52-yillik tajribaga ega professional asalarichi. Nanay qishlog‘ida asalning ta’mi haqida dengiz haqida qancha gapirishsa, shuncha gapirishadi. Siz dengizni ko‘rdingizmi?
O‘tkinchilar bilan suhbatdan bezovtalikning asosiy sababi va Nanayning barcha 1340 nafar aholisini tashvishga solayotgan masala ma’lum bo‘ldi.
Ikki-uch oydan beri Bo‘stonliq tumani qarori bilan Nanay va unga tutash hududlarni sayyohlik yo‘nalishi sifatida rivojlantirish rejalashtirilgani sababli chorva mollarini ko‘paytirish taqiqlangan.
Ikki-uch oydan beri Bo‘stonliq tumani qarori bilan Nanay va unga tutash hududlarni sayyohlik yo‘nalishi sifatida rivojlantirish rejalashtirilgani sababli chorva mollarini ko‘paytirish taqiqlangan.
Mahalliy aholining aytishicha, juda ko‘p oilalar chorvachilik bilan shug‘ullangan, o‘zlari uchun qaymoq, tvorog, qatiq yoki yog‘ tayyorlab, oilalarni boqqan. Chorvachilik tufayli bolalarini Toshkentda o‘qitishga pul to‘lashga, to‘y- hashamlar uyushtirishga qurbi yetgan.
Reklama huquqlari asosida.
Qishloqqa, shuningdek, chorva mollarini boqishga taqiqning adolatlilik masalasini ko‘taradigan sayohatchi blogerlar ham tez-tez tashrif buyuradi.
Odamlar yaxshi xabar kutmoqda.
Odamlar yaxshi xabar kutmoqda.
"Afsonaga ko‘ra, suv bo‘yida, tepalik yonbag‘rida bir vaqtlar g‘or paydo bo‘lgan, u yerda avliyo yovuzlar yaqinlashganda yashiringan va suv kirish joyini ularning nigohidan yashirinib yuqoriga ko‘tarilgan. Xavfsizlik ta’minlanishi bilanoq suv orqaga chekingan va G‘oyib ota g‘ordan bemalol chiqib ketgan", — deydi hokim yordamchisi.
G‘oyib ota afsonasi
Asalarichi Mo‘minboy aka
Yo‘lni davom ettirib, qishloq yo‘li orqali mahalla qo‘mitasini topdik va u yerda Nanay hokimining yordamchisi Alisher aka Vakilov bilan tanishdik.
Amaldor barcha mahalliy odamlarga xos mehribonlik bilan o‘z qishlog‘ini maqtashga kirishadi.
Amaldor barcha mahalliy odamlarga xos mehribonlik bilan o‘z qishlog‘ini maqtashga kirishadi.
Nanayning g‘arbiy qismida kengligi 30 metr bo‘lgan katta g‘or va uning o‘rtasida kichik ko‘l bor.
Alisher akaning so‘zlariga ko‘ra, bu yerda qishloqning eng mashhur diqqatga sazovor joylaridan biri G‘oyib ota, noma’lum avliyo g‘ori mavjud:
Alisher akaning so‘zlariga ko‘ra, bu yerda qishloqning eng mashhur diqqatga sazovor joylaridan biri G‘oyib ota, noma’lum avliyo g‘ori mavjud:
